ویروس دیستمپر در سگ سانان:
دیستمپر ویروس سگ سانان یا CDV عامل بیماری های بدنی بسیار سخت با علائمی شامل تب، علائم تنفسی و روده ای و اختلالات عصب هاست.
این ویروس میزبان های بسیار زیادی داره و شواهد نشان میده که این الودگی در پستانداران زیادی دیده شده: در سگ ها – روباه ها – گرگ ها – کفتار ها – شغال ها – سگ های وحشی – راکون ها – سمورها – راسوها – موش خرماها – و…
درست مثل باقی ویروس ها CDV هم به محض قرار گرفتن در محیط خارجی به سرعت غیرفعال میشه و دور خودش پوششی میکشه و به طور کلی انتقال اون به طور مستقیم از حیوانی به حیوان دیگه ست یا قرار گرفتن در منطقه الوده.
این ویروس رو میشه از طریق تیتر زیاد موجود در مواد ترشحی و یا مواد دفعی شناسایی کرد.
سن از عوامل مهم و قابل توجه در مبتلا شدن سگ هاست به طوریکه توله سگ های سه تا شش ماه بیشتر در معرض خطر هستن تا سگ های بزرگ و این به خاطر اینکه توله ها توسط ایمنی غیرفعال و از سوی شیر مادر محافظت میشن و سگ های بالغ به واسطه ی واکسیناسیون ایمنی پیدا میکنن.
راه های انتقال:
ویروس دیستمپر از طریق راه تنفسی و یا خوراکی وارد بدن میزبان جدید میشه و شروع به فعالیت میکنه:
دوره نهفتگی دیستمپر بین یک تا چهار هفته ست
تب اولیه و زودگذر بین سه تا شش روز بعد از الودگی نمایان میشه و این زمانی ست که ویروس اولیه در کل بدن پخش شده
در این مدت بی اشتهایی، بی اعتنایی، افسردگی، ترشحات چشمی و دهانی و ورم لوزه مشاهده میشه
شش تا نه روز بعد الوده شدن ویروس دیستمپر به وسیله ی سلول ها به بیشتر بافت های مخاطی ارگان ها میرسه
در این مرحله شدت و سختی نتایج این ویروس بستگی به میزان قوی بودن سیستم ایمنی سگ، سن سگ و مراقبت های مورد نیاز داره
اگر سگ دارای یک سیستم ایمنی قوی باشه و تقویت بشه ویروس به طور کلی از بافت های مخاطی پاک میشه و سگ رو به بهبود پیدا کردن میره اما اگر سگ سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشه ویروس دیستمپر میتونه به بافت های مخاطی نفوذ پیدا کنه و به سیستم اعصاب مرکزی برسه. در این مرحله علائم اولیه ای که سگ داشته کم کم ناپدید میشه و ویروس مدتی در عنبیه، مشیمیه، سلول های عصبی و بخش هایی از پوست مثل پنجه های پا و یا نوک بینی میمونه.
در این مرحله، در صورتی که سیستم ایمنی بدن سگ نتونه پاسخ موثری بده، ویروس به فعالیت خودش ادامه میده و در کل بدن پخش میشه.
گسترش این ویروس در قسمت سیستم اعصاب مرکزی باعث میشه سگ نهایتا بین دو تا چهار بعد از الوده شدن از دنیا بره.
علائم تنفسی، گوارشی، پوستی نتایج تمرکز زیاد این ویروس بر روی بافت هاست که بعد از گذشت ده روز از الوده شدن نمایان میشه. این دوره، دوره ی ثانویه ی بیماری ست و شامل ترشحات چرکی دهان و بینی، ترشحات چشمی، سرفه کردن، تنگی تنفس، التهاب ریه، اسهال، استفراغ و جوش های چرک دار پوستی میشه.
بعد از گذشت حدود بیست روز از الودگی، علائم عصبی به مرور مشاهده میشه. این علائم عصبی شامل چرخش سر، حرکت غیر ارادی چشم به چپ و راست، سکته کامل یا ناقص، تشنج و زوال عقل میشه. علائم عصبی ممکنه حتی تا چهل الی پنجاه روز بعد از الوده شدن به ویروس هم دیده بشه.
ویروس در سیستم اعصاب مرکزی میمونه با این حال بعضی از سگ ها ممکنه درمان بشن و نجات پیدا کنن اما بعضی از علائم عصبی ممکنه برای همیشه همراه شون باقی بمونه.
راه های تشخیص:
بیماری دیستمپر (CDV) از بیماری های مزمنی ست که باید در توله سگ ها چک بشه. کیت های دیستمپر و تست های ازمایشگاهی از جمله راه هایی هستن که میتونن وجود یا عدم وجود این ویروس رو تایید کنن. صاحبان سگ با مراجعه به دامپزشک میتونن به راحتی تاییدیه ی مورد نیازشون رو دریافت کنن. همچنین با واکسیناسیون به موقع به سادگی میشه تیتر انتی بادی دیستمپر رو بالا برد و تا حد زیادی سگ رو مقاوم کرد.
روش های درمانی:
علاوه بر مراقبت های بهداشتی، واکسیناسیون و ایزوله کردن سگ، از درمان های حمایتی مثل سرم تراپی و انتی بیوتیک ها برای جلوگیری از پیشروی بیماری و شروع مرحله ی ثانویه استفاده میکنیم.
منبع:
Department of Animal Health and Wellbeing, Faculty of Veterinary Medicine,
University of Bari, Strada per Casamassima km 3, 70010 Valenzano, Bari, Italy